SRB  l  ENG  l  DEU

11 razloga za investiranje u istočnu Srbiju

Prvi komšija EU i 330km granice sa EU
***
Kvalifikovana i prilagodljiva radna snaga sa konkurentnom cenom rada
***
U toku su obimne intervencije na unapređenju saobraćajne infrastrukture u regionu
***
Velika ponuda lokacija za greenfiled i brownfield investicije po više nego konkurentnim cenama
***
Veliki broj potencijalnih lokalnih dobavljača
***
Brojni primeri uspešnih investicija
***
Kvalitetno poslovno okruženje uz odlične podsticajne mera države
***
Spoljnotrgovinska razmena regiona (uvoz-izvoz) duplirana u poslednjih 5 godina
***
Očuvana životna sredina i značajni prirodni resursi
***
Posvećena lokalna samouprava koja u investitorima, pre svega, vidi partnere
***
RARIS - vaš stručni partner

Pretraga investicionih lokacija

Ključne činjenice o istočnoj Srbiji

  •     Prvi sused EU - Istočna Srbija ima 330 km granice sa EU (Rumunija i Bugarska).
  •     Površina od 7.133 km²
  •     Dva upravna okruga – Zaječarski i Borski, dva grada - Zaječar i Bor i šest opština: Knjaževac, Boljevac, Sokobanja, Negotin, Majdanpek i Kladovo.
  •     197.815 stanovnika
  •     Više od 7.200 preduzetnika i 1.700 privrednih društava.
  •     Zaposleno je 58.843 ljudi sa prosečnom zaradom od 85.788 dinara (neto), dok je nezaposlenih 12.681.

Broj stanovnika (Popis 2022):

GRAD/OPŠTINA

OKRUG

BROJ STANOVNIKA

Bor

Borski okrug

40.845

Kladovo

17.435 

Majdanpek

14.559

Negotin

28.261

Svega okrug 

101.100

Boljevac

Zaječarski okrug

10.184

Knjaževac

25.341

Sokobanja

13.199

Zaječar

47.991

Svega okrug  

96.715

Ukupno istočna Srbija  

197.815

Izvor: Republički zavod za statistiku

U obrazovnoj strukturi regije dominiraju osobe sa srednjim obrazovanjem koje ima 43% žena i 56% muškaraca, dok više i visoko obrazovanje imaju 15% žena i 15% muškaraca.

Procenjuje se da se danas više od 30.000 ljudi nalazi u dijaspori.

Ukupne investicije u osnovna sredstva u 2022. godini u istočnoj Srbiji iznosile su 1,02 milijarde evra, a struktura investicija izgledala je ovako (u 000 €):

Teritorija

Ukupno

Građevinski radovi

Domaća
oprema

Uvozna oprema

Ostalo

Ukupno istočna Srbija

1.026.627

712.120

95.173

187.303

32.028

Boljevac

4.102

1.233

2.620

51

195

Bor

969.654

693.399

68.853

176.384

31.015

Zaječar

15.365

2.707

4.772

7.577

307

Kladovo

5.185

2.268

2.506

211

198

Knjaževac

3.674

1.431

829

1.399

13

Majdanpek

2.677

1.689

778

189

15

Negotin

23.436

7.891

13.991

1.441

110

Sokobanja

2.531

1.500

819

47

165

Izvor: Republički zavod za statistiku

Posmatrano pet godina unazad, u periodu od 2019. do 2023. godine, ukupan izvoz regije istočne Srbije je skoro 4 puta veći. U odnosu na 2019. godinu kada je iznosio nešto više od 607 miliona evra, porastao je 2,12 milijardi evra u 2023.

Porast izvoza je značajno viši u odnosu na rast izvoza Republike Srbije.

Ukupan izvoz po godinama u periodu 2017-2023. godine (u 000 €):

Teritorija

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Bor

211.889

211.438

365.362

417.537

1.165.681

1.011.187

1.835.178

Kladovo

14.851

15.515

17.949

24.589

23.867

15.178

19.585

Majdanpek

60.179

63.311

56.545

3.491

1.575

676

1.691

Negotin

23.609

18.902

65.753

54.063

31.898

74.053

15.822

Boljevac

7.753

6.068

7.243

6.324

7.306

4.007

8.065

Zaječar

70.809

65.957

45.455

31.307

91.766

19.508

52.642

Knjaževac

38.987

41.489

48.809

40.291

48.145

24.997

50.173

Sokobanja

60

94

128

316

157

45

608

Ukupno istočna Srbija

428.153

422.800

607.260

577.919

1.370.395

1.149.651

2.126.166

Izvor: Republički zavod za statistiku

Sličan trend rastu izvoza, imao je i uvoz, koji je porastao sa 408 miliona evra u 2017. godini na 619 miliona u 2023. U posmatranom periodu, istočna Srbija konstantno beleži suficit.

Ukupan uvoz po godinama u periodu 2017-2023. godine (u 000 €)

Teritorija

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Bor

192.494

212.911

422.264

509.092

564.856

230.768

430.639

Kladovo

13.889

15.055

15.455

10.754

19.515

10.219

12.880

Majdanpek

72.706

65.506

53.047

4.694

7.313

3.751

8.357

Negotin

17.685

20.349

25.753

23.365

63.229

33.226

49.861

Boljevac

4.238

3.209

3.719

3.470

4.777

2.035

11.463

Zaječar

84.715

80.511

77.140

51.614

30.515

39.398

84.224

Knjaževac

22.306

22.494

22.885

17.888

27.420

15.556

21.456

Sokobanja

230

298

426

628

426

177

449

Ukupno istočna Srbija

408.289

420.340

620.715

621.505

718.050

335.129

619.329

Izvor: Republički zavod za statistiku

Na teritoriji istočne Srbije u 2023. godini bilo je zaposleno oko 58.800 ljudi, odnosno više od četvrtine ukupnog broja stanovnika.  U strukturi broja zaposlenih po delatnostima dominiraju usluge. U prerađivačkoj industriji istočne Srbije, danas radi 19% ukupnog broja zaposlenih, a od izuzetnog značaja za regiju je i rudarstvo sa 15% zaposlenih.

Prosečne zarade bez poreza i doprinosa, u poslednjih deset godina beleže značajan porast i od 41.149 dinara u 2015. porasle su na 85.788 dinara u 2024.

U istočnoj Srbiji je registrovano 12.681 nezaposleni.  Broj nezaposlenih se konstantno smanjuje, tako da je u odnosu na 2018. godinu smanjen sa 20.710 nezaposlenih na 12.681 u 2024.

U istočnoj Srbiji u 2023. godini bilo je ukupno 1.710 aktivnih privrednih društava i 7.221 registrovani preduzetnik. Broj aktivnih preduzetnika u poslednjih pet godina imao je konstantni rast.

Od investicija u istočnoj Srbiji, svakako je najznačajnija kupovina Rudarsko topioničarskog basena Bor od strane kineske kompanije Zijin koja je do sada investirala blizu 700 miliona dolara, a planirane investicije u rudnik su veće od 3 milijarde dolara u opštinama Bor i Majdanpek.

Najveća investicija u turizmu u Srbiji se nalazi upravo u istočnoj Srbiji - u opštini Knjaževac, a to je izgradnja ski centra na Staroj planini – izgradnja skijaške i prateće infrastrukture i hotela) u koji je do sada uloženo preko 42 miliona evra.

 


Značajnije investicije u regionu:

 

Zijin (Kina)

Bor


 

Poseidon Property (United Kingdom)

Zaječar


United Serbian Breweries („Heineken” i „Efes”)

Zaječar


 

Rhein-Donau Yard (Holandija – Rumunija)

Kladovo 


Telefonica Cable (Poljska)

Zaječar


 

Falc East (Italija)

Knjaževac


Strabag (Austrija)

Zaječar


 

Dutch Design Studio (Holandija)

Kladovo


Hatiba (Nemačka)

Knjaževac


 

Bio Energy Point (Srbija)

Boljevac


Eliksir (Srbija)

Negotin

 

 Agromehanika (Srbija)

Boljevac


Regija istočne Srbije raspolaže i značajnim resursima za razvoj turizma: reka Dunav sa Đerdapskom klisurom i Nacionalnim parkom Đerdap, planinskim masivima od kojih dominira Stara planina, sa izgrađenim ski centrom, ali i Crni Vrh, Kučajske planine, Deli Jovan, Mali i Veliki Krš, Miroč, Veliki Greben, Homoljske planine, Ozren, Rtanj, Devica, Tupižnica, Tresibaba, i Vrlejica, potom termomineralni izvori - u prvom redu Sokobanja, kao i Gamzigradska banju i Brestovačka banja. Postoje potencijali za dalji razvoj turizma u Nikoličevskoj banji, Rgoškoj banji, Banji Jošanici i mnogi drugi.

Kulturna baština je zastupljena sa arheološkim nalazištima, spomenicima kulture, etno-vrednostima tradicionalnih sela: arheološka nalazišta Gamzigrad-Felix Romuliana (pod zaštitom UNESCO), Lepenski Vir, Ravna-Timacum minus, Diana-Zanes, Fetislam, Trajanova tabla, Trajanov most, Vrelo-Šarkaman, Sokograd, Vrmdžanski grad, Rajačke, Rogljevačke i Smedovačke pivnice, kao i brojne crkve i manastiri.

 Broj turista i broj noćenja u 2023. godini:

Po opštinama 

Turisti

Noćenja turista

svega

domaći

strani

svega

domaći

strani

Bor

12.959

9.950

3.009

43.643

34.724

8.919

Kladovo

44.377

33.961

10.416

 109.832

 83.352

 26.480

Majdanpek

19.998

16.642

3.356

 49.127

 42.938

 6.189

Negotin

8.003

6.361

1.642

 32.442

 26.538

 5.904

Zaječar

15.010

9.768

5.242

 42.880

 30.753

 12.127

Boljevac

17.563

14.734

2.829

 64.995

 53.745

 11.250

Knjaževac

19.284

14.436

4.848

 65.959

 54.863

 11.098

Sokobanja

149.683

137.874

11.809

 673.182

 640.024

 33.158

Svega istočna Srbija

286.877

243.726

43.151

 1.082.060

 966.935

 115.125

Izvor: Republički zavod za statistiku

© 2021. RARIS - Regionalna agencija za razvoj istočne Srbije. Sva prava zadržana.